Rinus de Jong en Kees Akerboom benoemd tot erelid NBB

Door: Ronald van Dam
Foto's: Christian Aarts

Het was een prachtig moment afgelopen woensdagavond tijdens de Supercup tussen Heroes Den Bosch en Donar, de traditionele start van het nieuwe basketbalseizoen. Drie mannen die ongelooflijk veel voor het basketball hebben betekend werden in de volle Maaspoort in het zonnetje gezet. De Bossche basketbaliconen Rinus de Jong en Kees Akerboom zijn beiden benoemd tot Erelid van de Nederlandse Basketball Bond. Zij kregen de bijbehorende versierselen opgespeld door NBB-bestuurslid Will Moerer. Die deed dat even daarvoor al bij Gerrit Kok die tot Lid van Verdienste van de NBB is benoemd. Het liet het drietal zichtbaar niet onberoerd.

De Jong en Akerboom krijgen hun onderscheiding voor 'de exceptionele betrokkenheid die ze hebben getoond bij ontwikkeling van het basketball of de NBB'. Ze zijn het achtste en negende Erelid van de NBB. Kok dankt zijn benoeming aan de 'bijzondere en substantiële bijdrage die hij heeft geleverd aan het basketball in Nederland'. In het jaar dat de Nederlandse Basketball Bond 75 jaar bestaat is hij het 75ste Lid van Verdienste.

Extra bijzonder: Ger Kok en Rinus de Jong hebben nog tegen elkaar gespeeld en begin jaren zestig zaten ze samen in het Nederlands team. Met Kees Akerboom had Kok destijds ook graag in het veld willen staan. In 2022 is dat er dan eindelijk toch nog van gekomen.

Hieronder zetten we (met zeer veel dank aan Jacob Bergsma) nog even op een rij wat de drie voor het basketball hebben betekend.

Rinus de Jong

Als speler was de inmiddels 88-jarige De Jong van 1954 tot 1964 actief voor de Rotterdamse vereniging The Arrows, waar hij terecht was gekomen via de vader van Maarten van Gent. De Jong stapte in 1964 over naar EBBC Den Bosch, waar hij zelf nog twee seizoenen zou blijven spelen, maar waar hij al snel de voorzittershamer ter hand nam. Tussen 1956 en 1962 kwam hij als speler tot 18 interlands (in een periode dat er maximaal drie of vier keer per jaar werd gespeeld), maakte daarin 44 punten en deed mee aan het EK in 1961.
De Jong coachte EBBC Den Bosch in het seizoen 1972-1973, maar zag dat dat weinig succesvol was. Daarop besloot hij Jan Janbroers van het Haarlemse Levi’s Flamingo’s naar Den Bosch te halen. Vlak daarna haalde hij ook Kees Akerboom uit Haarlem naar Den Bosch.

Rinus de Jong wilde van Den Bosch een Europese topclub maken. Daarom nam hij tot ieders verbazing in 1979 afscheid van coach Bill Sheridan en liet Ton Boot als coach debuteren. Meteen drong EBBC Den Bosch door tot de finale van de strijd om de Europa Cup II, die echter in het Joegoslavische Porec werd verloren van Gabetti Cantù.

Met Nashua als sponsor hoorde Den Bosch onbetwistbaar tot de top van Europa. De Jong onderhield een zeer warme relatie met de Amerikaanse makelaar Herb Rudoy en slaagde erin elk jaar Amerikanen van een uitzonderlijk kaliber aan te trekken. Paul Thompson was vermoedelijk de beste, maar ook spelers als James Lister, Buff Kirkland en David Lawrence maakten bij Den Bosch internationaal indruk.
Naast EBBC Den Bosch was De Jong ook voorzitter van andere eredivisieverenigingen: Rotterdam Basketball en GOBA Gorinchem. Om in de tijd van grote sponsors als Parker en Nashua de competitie op peil te houden, steunde De Jong diverse clubs, waaronder Punch in Delft, dat in de allereerste editie van de play-offs in 1979 Den Bosch uitschakelde ondanks dat De Jong de salarissen van de spelers had betaald. Meestal betaalden Parker Leiden en Nashua Den Bosch één of meerdere Amerikanen bij kleinere clubs.

Hij haalde samen met Jan Dekker Nashua als sponsor en Huub van den Boogaard als visionair sponsorvertegenwoordiger binnen. In 1982 werd om de ambities van De Jong en Van den Boogaard volledig tot wasdom te laten komen sportcentrum Maaspoort gebouwd. Voor de opening van die nieuwe hal haalden De Jong en Van den Boogaard de strijd om de Jones Cup naar Nederland, het WK voor clubteams. Vanaf 2010 werd drie keer het Rinus de Jong Invitational - een jeugdbasketbaltoernooi - in Den Bosch afgewerkt. In 1993 was hij al tot Lid van Verdienste benoemd.

Overzicht verdiensten / Erelijst

Nederlands topscorer: 1958
Sportpenning Gemeente Den Bosch: 2006
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau: 1993

Kees Akerboom

Kees Akerboom, dit jaar 70 geworden, speelde van 1971 tot 1986 in de Nederlandse eredivisie, met twee lange onderbrekingen door ernstige knieblessures. Akerboom kwam tot liefst 100 Europese wedstrijden en als International tot 186 interlands. Hij werd meerdere keren tot beste speler van de Nederlandse competitie uitgeroepen en in 1979 opgenomen in een Europees All Star Team. Akerboom was jarenlang jeugdtrainer bij Black Eagles in Rosmalen.

Zijn doorbraak als speler kwam op 17-jarige leeftijd bij de Levi's Flamingo's in zijn geboortestad Haarlem. Op zijn 23ste stapte hij over naar EBBC Den Bosch, waar de clubgangmakers Rinus de Jong en Ton Kwaks droomden van nationale titels en de Europese top. Het door hen uitgestippelde beleid leidde snel tot buitengewoon succes. In 1979 werd onder leiding van Ton Boot de eerste landstitel veroverd en bereikte de club met Akerboom als sterspeler de finale van het toernooi om de Europa Cup II. Die ging mede door een knieblessure van Akerboom nipt verloren tegen de Italiaanse topclub Gabetti Cantù. Akerboom was wel de Bossche topscorer in de EC II-finales met 19 punten. Met Akerboom als opvallendste speler bleef EBBC ruim zeven jaar een Europese topper.

Overzicht verdiensten / Erelijst

Flamingo’s Haarlem (Levi’s): 1968-1975
EBBC Den Bosch (Sperry Remington, Falcon Jeans, Nashua): 1975-1982, 1983-1986, 1988
Virtus Werkendam: ‘85
Flesbek ’98: sinds ‘09
Landskampioen (8x): ‘71, ‘72, ‘73, ‘79, ‘80, ‘81, ‘84, ‘85
NBB Beker (2x): ‘70, ‘71
All Star Team: '74, '75, '78, '80, '81, '82, '85
Europees Team: '77
MVP B-EK Hagen: ‘75
Topscorer EK: '77 (met 189 punten in 7 wedstrijden)
MVP Eredivisie: ’80, ’82, ’83, ‘85
Winnaar Cola-Cola Trofee (Nederlandse topscorer Eredivisie): '73, '74
Winnaar eerste dunkcontest: '76
Lid HBW Hall of Fame: '99
Finalist Europa Cup II: '79
MVP Blitz Kersttoernooi: ‘83
Naamgever Kees Akerboom Trofee HBW: '86
Naamgever Kees Akerboom Trofee Competitie en Play-offs: '01
Sportpenning gemeente Den Bosch: '85
Topscorer play-offs: '82

Zijn nummer 12 is ‘retired’ door Den Bosch. Maakte in 1971 71 punten in de finale van het Lew Lake Toernooi tegen Rotterdam Zuid.
Akerboom deed als enige basketballer mee aan de tv-sportshow ‘Super Stars’, waarin nationale sporthelden het tegen elkaar opnamen in diverse takken van sport.
Hij werd in 1986 als bekende Nederlander ingezet door het CDA bij de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamerverkiezingen. In een grote advertentie in de landelijke dagbladen stond de pasfoto van Kees Akerboom onder de kreet ‘Ik stem Lubbers’ naast de foto’s van onder anderen Evert van Benthem, Willy van de Kerkhof en Joop Zoetemelk. Hij is de vader van Kees Akerboom jr., die net als zijn vader als speler in de Eredivisie en het Nederlands team vele successen boekte.

Gerrit Kok

Gerrit Kok (78) was de eerste Nederlandse speler die voor geld in België ging spelen. Voor Kok was het een mogelijkheid om te gaan studeren. Hij kwam uit een armoedig gezin en de Belgen beloofden vooral zijn studiekosten voor hun rekening te nemen. Kok werd door Piet Storm voor het leven geschorst, toen hij een interland van Nederland tegen België in Antwerpen oversloeg. In 1967 was hij de best betaalde speler in de Belgische competitie. Kok kwam tot 39 interlands en maakte daarin 576 punten.

Overzicht verdiensten / Erelijst

Landskampioen: ’63, ’63, ‘68
Kampioen eerste divisie (BEL): 1970
Kampioen tweede divisie (BEL): 1975
Kampioen derde divisie (BEL): 1974
Topscorer van de competitie: ’62, ‘63

Gerrit Kok mocht als 14-jarige niet debuteren in de landelijke hoogste klasse (de Eredivisie bestond toen nog niet), maar moest reglementair twee jaar wachten, nadat zijn aanvraag voor dispensatie was afgewezen. Kok werd internationaal gezien als beschouwd één van de betere Europese spelers uit zijn tijd. Hij speelde overigens wel als 14-jarige op het Blue Stars Toernooi en werd daar toen topscorer. Kok coachte in het seizoen 1975/1976 Royal Fresh Air Brussel in België.

Gerrit Kok had destijds heel graag met Kees Akernoom in het veld willen staan, maar in 2022 is dat er dan eindelijk toch van gekomen.